Kwetsbaarheid: ballast of brandstof?

Je weet dat je het kunt; toch knaagt er iets.

In mijn vorige blog vertelde ik je erover: na meer dan driehonderd succesvolle landingen had ik een incident na de landing: een klapband. Stond opeens andersom op de baan. Niet veroorzaakt door mijn landingstechniek, maar simpele pech. Sindsdien merk ik dat er elke keer dat ik ga vliegen een beetje twijfel in sluipt. Een stemmetje dat onderweg naar het vliegveld aan me vraagt: “Ga je die landingen vandaag wel nailen?” En hoewel er alweer tien strakke landingen in mijn logboek zijn bijgeschreven, blijft dat gevoel aanwezig. Het laat zien dat vertrouwen soms minder stevig is dan je zou denken.

Zelfvertrouwen is geen optelsom van prestaties

Je zou verwachten: een paar honderd goede landingen tegenover één incident – de balans spreekt voor zich. Maar zo werkt ons brein niet. Eén negatieve ervaring kan langer doorwerken dan een hele reeks successen. Bevestiging, hoe overvloedig ook, vervliegt vaak sneller dan twijfel. Dat is menselijk – en dus ook kwetsbaar.

Perfecte crosswind-landing op Ameland

Zoeken naar een beeld van bevestiging

Bij dit verhaal hoort een foto van mijn laatste landing – dit keer in stevige crosswind (15G20 kts) op Ameland. Ik kon die foto plaatsen omdat ik, zoekend naar bevestiging, de landing met een GoPro, aan de staart bevestigd, filmde. Wat ik terugzie is een technisch echt goed uitgevoerde crosswind‑landing: in de nadering goed met de neus in de wind; boven de baandrempel rechttrappen met het roer om te alignen met de baan, strak op de centerline; windzijde vleugel omlaag met ailerons om wegzetten te voorkomen; eerst het bovenwindse hoofdwiel neer, dan het andere hoofdwiel, vervolgens het neuswiel. Voeten links, handen rechts en iets omhoog – gecontroleerd, stabiel, precies. Het staat op beeld. Dat tastbare bewijs helpt het stemmetje even zwijgen. Het is geen borstklopperij, maar een herinnering: je handen kunnen het, ook als je hart nog twijfelt.

Kwetsbaarheid erkennen om veerkracht te bouwen

Toegeven dat je bevestiging zoekt, voelt oncomfortabel, omdat het zwak lijkt. Liever zou ik zeggen: “Niet aanstellen (sterker zijn!); je weet dat je het kunt.” Maar de erkenning helpt meer dan strengheid. Als die camera helpt, prima! Het is geen teken van zwakte, maar van eerlijkheid over wat er ís. Het brengt mij in elk geval verhoogde concentratie en zet me aan tot mental rehearsal van die landingen. Leiderschap waarbij je niet altijd onwankelbaar bent, en waarbij je met je eigen onzekerheden kunt omgaan. 

Wat doet jouw twijfel met je team?

Hoe geef je ruimte aan je eigen kwetsbaarheid zonder de zekerheid van je mensen te ondergraven. Dat vraagt balans. Niet negeren wat je voelt, maar ook niet alles ongeremd delen. Creëer een cultuur waarin vragen stellen en bevestiging zoeken, en ook geven, normaal is. En waarin teamleden zich gesterkt voelen in plaats van meegesleept in jouw twijfel. Dus:

1. Kader je kwetsbaarheid. Deel het wat en waarom, maar ook het hoe je ermee omgaat (“dit merk ik, zo borg ik kwaliteit”).

2. Veranker objectieve checks. Net als een GoPro‑beeld of checklist: definieer team‑“metertjes” (doel, criteria, peer‑review) die bevestiging leveren zonder ruis.

3. Spreek vertrouwen uit in het team. Benoem expliciet dat jouw twijfel niet over hén gaat, maar over jouw proces – en koppel dat aan duidelijke verantwoordelijkheden.

Wad een kleuren!

Omgaan met spanning zonder dat het je remt

De weg vooruit is niet het gevoel wegduwen, maar accepteren dat het er is en ondertussen blijven presteren. Dat is veerkracht. Het maakt leiders geloofwaardiger en menselijker – zonder de illusie van perfectie. Leiders die enkel op routine varen, ogen zelfverzekerd, maar leiders die bewust en begrensd omgaan met hun onzekerheden, zijn authentieker én betrouwbaarder. Het vraagt bescheidenheid (erken dat je soms bevestiging nodig hebt) én verantwoordelijkheid (zorg dat jouw kwetsbaarheid bouwt aan vertrouwen, niet eraan knaagt).

Mijn passagiers hebben er in elk geval niets van gemerkt.